سوزن انژکتور یک دستگاه مکانیکی کنترل شده الکترونیکی است که برای تزریق / پاشش (درست مانند سرنگ) سوخت به داخل موتور برای تهیه مخلوط صحیح هوا و سوخت استفاده می شود که به نوبه خود احتراق کارآمدی را برای موتور فراهم می کند.شرکت‌های بزرگ خودروسازی ، از سال ۱۹۹۲ میلادی ، از سیستم انژکتور ، در تولید محصولات خود استفاده کردند. لازم است بدانید اولین سوزن انژکتور ، در موتورهای دیزلی با سیستم کاملا مکانیکی استفاده می‌شد. وظیفه آن پاشش سوخت در داخل موتور خودرو است
انواع سوزن انژکتور
۱- تک سوراخ : سوزن تک سوراخ ساده‌ترین نوع این قطعه است که در خودروهای سبک چون پراید استفاده می‌شود. عمر مفید سوزن انژکتور پراید بستگی به زمان مشخص شده توسط شرکت سازنده دارد و بعد از آن کارایی آن کاهش پیدا می‌کند؛ به همین دلیل بهتر است در بازه زمانی مشخص اقدام به تعویض و منتظر ظهور علائم خرابی انژکتور نشوید.
۲- سه سوراخ : سیستم‌های انژکتوری که سوخت را از سه سوراخ به محفظه احتراق اسپری می‌کنند از این نوع سوزن بهره می‌گیرند که در قسمت انتهایی خود یعنی محل خروج سوخت دارای سه سوراخ هستند. به طور حتم سیستم‌هایی که دارای سوزن سه سوراخ هستند دارای راندمان بالایی هستند.
۳- چهار سوراخ : قوی‌ترین انواع سوزن می‌باشد که اکثراً در خودروهای لوکس به‌کار برده می‌شود. البتّه اگر خودروی شما قادر به این نوع سوزن باشد می‌توانید برای افزایش قدرت و راندمان موتور از این نوع در خودروی خود بهره بگیرید و به نوعی عمل تقویت سوزن انژکتور را انجام دهید.
وظیفه سوزن انژکتور
وظیفه آن در این سیستم، پاشش سوخت به صورت پودر در داخل محفظه احتراق است. به این وسیله به‌طور مستقیم سوخت تمیز شده به محفظه احتراق وارد می‌شود. در واقع، پاشش سوخت بر روی سوپاپ هوا در زمان مکش صورت می‌گیرد و توسط ECU میزان پاشش زمان‌بندی می‌شود. بنابراین، هر چقدر ذرات سوخت توسط سوزن انژکتور ریزتر پاشش شوند بهتر با هوا ترکیب خواهند شد و این یعنی احتراق کامل و عملکرد بهتر پیشرانه.
نحوه عملکرد انژکتور
سوخت با فشار ثابت ، می‌تواند از قسمت بالایی ، وارد فیلتر ورودی انژکتور شود. این فشار ورودی ، به انژکتور ، متعادل با فشار درون سوخت است که میزان آن ثابت است. با فعال شدن میدان توسط سلولوئید ، به سمت بالا حرکت پیدا می‌کند و عمل پاشش را از طریق سوراخ انتهایی انجام می‌دهد. مدار الکترونیک موجود در خودروهای انژکتوری ، مجهز به یک سیستم نرم افزاری و سخت افزاری پیشرفته هستند که علائم مربوط به کارکرد سنسورها و عملگرها را ارسال می‌کنند. در نتیجه اگر یکی از این عملگرها ، مثل انژکتور خراب شده باشد ؛ به راحتی به راننده آلارم می‌دهد. یکی از نشانه‌های مشکل داشتن انژکتور ، تک کار کردن سیلندر موتور است.
اجزای اصلی سوزن انژکتور
- اورینگ
- فیلتر ورودی
- بدنه انژکتور
- سلونوئید
- سوزن انژکتور
- سوراخ خروجی
- درپوش محافظ
علائم خرابی سوزن انژکتور
- افت قدرت موتور: کاهش قدرت پیشرانه مهم‌ترین علامت خرابی سوزن انژکتور است. برای اینکه پیشرانه به درستی کار کند نیاز به سوخت کافی دارد. همچنین اگر احتراق به تاخیر بیفتد قدرت موتور کاهش پیدا می‌کند.
- روشن نشدن خودرو یا به سختی روشن شدن
- کاهش شتاب: افت قدرت موتور باعث کاهش شتاب خودرو خواهد شد.
- ریپ زدن خودرو : اگر مخلوط سوخت و هوا به درستی صورت نگیرد احتراق داخل سیلندرها با تاخیر انجام می‌شود.
- خروج دود سیاه از اگزوز
- روشن شدن چراغ چک
- افزایش میزان آلایندگی: انتشار آلایندگی بیش از حد از علائم خرابی سوزن انژکتور است. گفته شد که احتراق ناقص منجر به سوختن نادرست و ناهماهنگ سوخت که نتیجه‌ی آن افزایش تولید آلاینده‌ها است.
- خاموش شدن موتور در حین کار کردن
- افزایش مصرف سوخت: زمانی که احتراق کند پیش رود بیشتر گاز می‌دهید تا سطح عملکرد دلخواه شما حاصل شود. گاز دادن بیشتر برابر است با افزایش مصرف سوخت است.
زمان تعویض سوزن انژکتور
اگر با علائم خرابی یا کثیفی سوزن انژکتور روبرو شدید و متوجه شدید که با شستشوی سوزن انژکتور مشکل حل نشده و تنها روش باقی مانده تعویض آن است باید چند نکته را در نظر داشته باشید:
- نوع سوزن: همان‌طور که متوجّه شدید انواع مختلفی از سوزن انژکتور وجود داردکه با توجّه به اینکه خودروی شما قادر به پشتیبانی کدام نوع است باید خرید کنید. مناسب نبودن نوع و مدل می‌تواند علت پاشش زیاد سوزن انژکتور شود.
- برند: از آنجایی که این قطعه دارای اهمّیت بالایی در سیستم سوخت‌رسانی و بازدهی موتور هست بهتر است از برندهای معتبر و با کیفیت که دارای ضمانت اصالت کالا هستند استفاده کنید.
- اصالت کالا: قطعات یدکی بسیاری در بازار سطح شهر موجود هستند که دارای کیفیت بسیار ضعیف بوده اما با قیمت برند اورجینال به فروش می‌رسد. توصیه مجله ماشین نو به شما این است که خرید خود را از معتبرترین فروشگاه‌ها که محصولاتشان دارای ضمانت اصالت کالا است خریداری تا با خرید قطعه‌ای استاندارد و مورد تایید شرکت خودرو ساز مربوطه ضمن بهره‌مندی از کیفیت از ایجاد هزینه‌های بیشتر جلوگیری کنید.
چه زمانی باید سوزن انژکتور را تعویض کرد؟
انواع مختلفی از سوزن انژکتور در طرح‌ها و مدل‌های مختلف ، در بازار موجود می‌باشد که متناسب با نوع و مدل خودروی شما هستند. زمانی که خودروی انژکتوری شما به اصطلاح ریپ می‌زند یا در هنگام حرکت دچار لرزش شدید و صدای زیادی می‌باشد ؛ این پیام را به شما می‌دهد که مشکلی در سیستم انژکتور آن به وجود آمده است. بنابراین لازم است شما به یک متخصص مجرب و با تجربه مراجعه کنید
روش شستن سوزن انژکتور درون خودرو
در روش شستن آن حتماً از دستکش و لباس آستین بلند استفاده کنید و فراموش نکنید که اصل کاری یعنی پاک کننده سیستم سوخت را خریداری کرده باشید.
برای شستن مراحل زیر را دنبال کنید:
- فیوز پمپ بنزین و شلنگ اصلی بنزین را از جایش جدا کنید.
- بعد از جدا کردن فیوز پمپ بنزین شلنگ بنزین را از سر سوزن انژکتورها جدا کنید.
- در این مرحله باید یک رابط بسازید تا اسپری انژکتور را به سوزن انژکتور متصل کند. (می‌توانید از چسب ۱ ۲ ۳ و یک شلنگ کمک بگیرید.)
- شلنگ را به اسپری وصل کنید و اسپری را فشار دهید تا مواد داخل اسپری وارد شلنگ شود.
- شروع به استارت زدن کنید. با روشن دن ماشین اسپری را به طور ممتد فشار دهید تا ماشین خاموش نشود. با اینکار هم ماشین روشن خواهد ماند هم شستشوی سوزن انژکتور انجام خواهد شد.
- بعد از ۳۰ دقیقه ماشین را خاموش کنید.
- حالا می‌توانید اسپری انژکتور و شلنگ آن را که وصل کرده بودید جدا کنید و با رعایت نکات ایمنی شلنگ اصلی بنزین را سر جای خود ببندید و فیوز پمپ بنزین را سرجای خود قرار دهید.
