استارت خودرو یک موتور الکتریکی است که انرژی الکتریکی را به مکانیک تبدیل می کند. روشن کردن موتور و پیشرانه را می توان از مهم ترین وظایف استارت خودرو برشمرد. برای آغاز این فرآیند نیروی برق از قسمت باتری ماشین به بخش استارت منتقل می شود.
انواع استارت خودرو
۱.استارت گیربکسی : این مدل استارت خودرو برای پیشرانه های دارای حجم بالا یا موتورهای برخوردار از تعداد سیلندر بیشتر، در طیف وسیع و گسترده ای مورد استفاده واقع می شود. در این نوع استارت ها، به منظور دستیابی به گشتاور بیشتر ضمن استفاده از چرخ دنده مخصوص، از یک قطعه با عنوان گیربکس استفاده می گردد. از طریق چرخ دنده تعبیه شده فرآیند تبدیل گشتاور به راحتی انجام می شود. در نتیجه علاوه بر جلوگیری از اشغال فضای اضافی به وسیله گیربکس، جریان مصرفی نیز کاهش چشمگیری پیدا می کند.
۲.استارت دنده مارپیچی کشویی : از نمونه های دیگر استارت خودرو می توان به استارت دنده مارپیچی اشاره نمود. اتومات استارت تعبیه شده در ساختار این مدل در درجه اول برق تولید شده از باتری را به موتور استارت انتقال می دهد. علاوه بر این، استارت دنده کشویی با درگیر کردن دنده فلایویل، موجب روشن شدن پیشرانه خودرو می شود.
۳.استارت مدل دنده مارپیچی: در استارت از نوع دنده مارپیچی، غالبا استارت از اتومات به صورت جدا طراحی می شود. گیر کردن دنده استارت در هنگام روشن شدن موتور و به تبع آن، عمل نکردن پیشرانه، یکی از مشکلات رایج و متداول این نوع از استارت های خودرو محسوب می شود
اجزای اصلی استارت خودرو
۱.اتوماتیک استارت : اتوماتیک استارت بوبینی است که دارای دو سیم پیچ کشنده و نگهدارنده است. اتوماتیک به شکل استوانه کوچک بوده که در قسمت درپوش جلویی و بر روی پوسته اصلی استارت قرار دارد. منتقل کردن جریان الکتریسیته به سیم پیچ مخصوص بالشتک و جلو بردن دنده استارت برای درگیری با فلایول را می توان از مهم ترین وظایف این قطعه برشمرد.
وظایف اتوماتیک استارت : اتصال برق مستقیم باتری جهت استارت و جلو لردن دنده استارت جهت درگیری با فلایویل دو وظیفه مهم اتوماتیک استارت است.با توجه به آن که برق مصرفی استارت در حدود ۵۰ الی ۱۵۰ آمپر می باشد و راه اندازی آن یک سوئیچ ظریف می باشد. نیاز است از یک رله یا کنتاکتور استفاده می شود که این کار بر عهده اتوماتیک استارت می باشد. همچنین اتوماتیک استارت با استفاده از اهرم دو شاخه، دنده استارت را به سمت جلو هدایت می کند.
۲.زغال استارت : قطعه زغال استارت از ترکیباتی نظیر درصد بسیار کمی مس و کربن نرم ساخته می شود. این قطعه به منظور ایجاد حوزه مغناطیسی، جریان برق را به کالکتور آرمیچر می رساند. در ساختمان استارت همانند دینام به تعداد بالشتک ها زغال از جنس مس گرافیت دار وجود دارد.
طرز قرار گرفتن زغال ها در موتور استارت :زغال ها یک در میان :منفی و مثبت هستند یعنی زغال های مثبت با بدنه عایق بندی شده و زغال های منفی عایق بندی نبوده و اتصال به بدنه دارند. طول زغال را به وسیله کولیس اندازه گیری می کنند. اگر طول زغال ها به نیم سانت برسد باید آنها را عوض کرد.
نحوه عوض کردن زغال ها به این صورت است که زغال های تازه را به سر سیم های بالشتک ها لحیم کنید.
۳.درپوش : محل اصلی قرارگیری و نصب زغال های منفی و مثبت در درپوش انتهایی استارت است. مضاف بر این، درپوش استارت از شفت آرمیچر نیز نگهداری می کند.
۴.کلگی : کلگی استارت از متریالی مانند آلومینیوم خشک ساخته و پرداخته می گردد. اتومات استارت و نگهدارنده شفت آرمیچر در این قسمت قرار می گیرند.
۵.آرمیچر: از دیگر اجزای استارت خودرو قطعه آرمیچر بوده که قابلیت ایجاد حوزه مخالفت بالشتک را امکان پذیر می سازد. پس از انجام این فرآیند قطب های هم نام با رانش یکدیگر، چرخش و گردش آرمیچر را محقق می کنند.
۶.دنده استارت : دنده استارت با قرار گرفتن بر روی شفت آرمیچر، موجب درگیر شدن در یک جهت مخالف و در یک جهت خلاص می شود. همچنین، این قطعه با منتقل کردن انرژی مکانیکی آرمیچر به قسمت دنده فلایویل، چرخش فلایویل را میسر می کند.
این قطعه معمولا دارای ۹ دندانه می باشد که دارای نسبت تبدیل ۱ به ۱۵ و یا ۱ به ۲۰ است. منظور از نسبت تبدیل این است که اگر چرخ دنده استارت ۱۵ یا ۲۰ بار بچرخد دنده فلایویل یک دور می چرخد.
توجه داشته باشید که جهت دور دنده استارت عکس موتور است.
۷.سیم پیچ : به طور معمول، در هر استارت، چهار حلقه سیم پیچ به چشم می خورد. یک حلقه از سیم پیچ ها به دور بالشتک پیچیده شده که در نتیجه آن، انرژی الکتریکی و حوزه مغناطیسی ایجاد می شود.
۸.بالشتک : در ساختار استارت چهار عدد بالشتک ساخته شده از جنس فولاد وجود دارد. بالشتک ها با نصب شدن درون پوسته موجب ایجاد حوزه مغناطیسی در پیرامون می شوند.
۹.پوسته اصلی : این بخش از استارت ماشین به صورت یک استوانه طراحی و ساخته می شود. غالبا آلیاژهای به کار رفته در ساختار این بخش از جنس فولاد می باشند.
اساس کار استارت خودرو چیست؟
اساس کار استارت خودرو وجود میدان های همنام مغناطیسی می باشد. در واقع استارت از دو آهنربا الکتریکی تشکیل شده است که قدرت استارت بستگی به نیروی آهنربا دارد.
طرز کار استارت خودرو چگونه است؟
استارت خودرو با تبدیل نیروی برق به انرژی مکانیکی، انرژی تبدیل شده را به میل لنگ یا محور موتور انتقال می دهد. در نتیجه حرکت میل لنگ، سیکل احتراق پیشرانه صورت گرفته و موتور خودرو روشن می شود.
به منظور تکمیل شدن سیکل احتراق و متعاقب آن، روشن شدن موتور خودرو، به ویژه در خودروهای امروزی، می بایست دور موتور به ۱۰۰ دور در دقیقه برسد. پس از این فرآیند پیشرانه به صورت خودکار فعالیت خود را ادامه می دهد. به عبارت ساده تر، با چرخاندن سوئیچ خودرو، انرژی الکتریکی تولید شده به وسیله باتری به قسمت استارت منتقل شده و در نتیجه آن، شاهد روشن شدن خودرو خواهیم بود.
اگرچه پروسه استارت خوردن موتورهای الکتریکی ساده و راحت به نظر می رسد، اما بروز هرگونه اختلال و ایراد در سیستم استارت، روشن نشدن پیشرانه و عدم حرکت خودرو را به دنبال دارد. به طور معمول، موقعیت قرارگیری و نصب استارت ماشین در پشت پیشرانه خودرو واقع شده است.
علائم خرابی استارت خودرو
برای استارت خوردن موتور خودرو فرآیندهای مختلفی مانند ترکیب شدن سوخت و هوا، متراکم شدن هوا و سوخت و ایجاد جرقه با ولتاژ بسیار بالا انجام می شود. با این حال در برخی مواقع به علت بروز مشکل فنی در استارت، فرآیند احتراق خودرو به صورت کامل انجام نمی شود.
در خرابی استارت خودرو عوامل و علل مختلفی تاثیرگذار هستند. خراب یا خالی شدن باتری خودرو، یکی از نشانه های معیوب شدن استارت ماشین محسوب می شود. در برخی مواقع، ایراد پیدا کردن استارت در اثر قطع شدن سوئیچ یا سیم کشی این قطعه بروز پیدا می کند.
قفل شدن موتور، خرابی سیم کشی و اتصالات را می توان از دیگر نشانه های خرابی و مشکل پیدا کردن استارت خودرو به حساب آورد. در صورت شکستگی دنده استارت یا چسبیده شدن شاتون ها و یاتاقان های مربوط به میل لنگ، شاهد قفل شدن موتور خواهیم بود. همچنین، تمام شدن زغال استارت، چسبندگی، جدا شدن اتصالات، گیر کردن زغال ها به علت کثیفی و بروز ایراد در موتور استارت، سایر علائم و نشانه های خرابی این قطعه را شامل می‌شود.
ناگفته نماند که با خراب شدن استارت، روشن شدن پیشرانه خودرو تحت هیچ شرایطی صورت نگرفته و ماشین قادر به حرکت نخواهد بود
اختلال در عملکرد استارت خودرو شامل چه مواردی است؟
- خرابی خود قطعه استارتر
- خرابی باتری خودرو
- شل شدن بست ها
- سوختن فیوز خودرو
- شل شدن اتصالات استارتر
- کثیف بودن یا تمام شدن زغال های استارت
- شکستگی چرخ دنده ها
روش تست استارت خودرو
عیب یابی استارت خودرو روش های متنوعی دارد که می تواند دلایل مختلف مربوط به خرابی استارت را ثابت کند تا بتوانید برای رفع مشکل اقدام نمایید.
برای بررسی تست باتری می توانید از یک ولت متر استفاده کنید و یا چراغ های جلوی خودرو را روشن کنید. در صورت روشن شدن چراغ ها یعنی مشکلی در باتری ماشین وجود ندارد.
در مرحله بعدی باید به سراغ چک کردن سیم کشی استارت بروید. برای این کار باید سوئیچ را بچرخانید. اگر چراغ های هشدار پشت آمپر روشن شوند، به معنی سالم بودن سیم کشی استارت است.
سومین اقدام برای تست استارت خودرو، هل دادن آن است. اگر ماشین را هل دادید و خودرو حرکت کرد، یعنی موتور ماشین سالم است. در این صورت اگر خودرو حرکت نکند، یعنی موتور قفل شده است.
در صورتی که هیچ یک از موارد ذکر شده، علت استارت نخوردن ماشین نباشند باید به سراغ بررسی سوئیچ خودرو بروید. اگر سوئیچ خراب شده باشد، در زمان استارت زدن، خودرو روشن نمی شود.
آخرین اقدامی که باید در زمان استارت نخوردن خودرو انجام داد، اطمینان از سلامت دینام است. تست دینام خودرو با روش های مختلفی مانند تست با ولت متر، با دستگاه، از طریق برداشتن سر باطری و … امکانپذیر است. از آن جا که تست دینام خودرو از حساسیت خاصی برخوردار است، توصیه می کنیم از یک مکانیک خودرو کمک بگیرید تا مشکلات دینام را عیب یابی کند.
چرا استارت خودرو نمی خورد؟
چندین عامل وجود دارد که می‌توان برای کمک به کشف منشأ مشکلات مربوط به استارتر مورد بررسی قرار گیرد. پیروی از یک فرآیند صحیح می تواند روند عیب یابی را تسریع کند و به شما امکان دهد تا بتوانید در اسرع وقت خودرو را روشن و از آن استفاده کنید. البته در نظر داشته باشید که همواره در صورتی که چنین مشکلی برای خودرو شما بوجود آمد، با امداد خودرو تماس بگیرید
۱- پایانه ها یا کابل های باتری را بررسی کنید : فرآیند تشخیص را با بالا زدن کاپوت خودروی خود آغاز کنید. پایانه های باتری را برای علائم خوردگی یا آسیب بررسی کنید. به همین ترتیب، مطمئن شوید که اتصالات ترمینال باتری محکم هستند.
۲- تست ولتاژ باتری : در مرحله بعد، لازم است تا ولتاژ باتری تست گردد، تعمیرکارانی که در زمینه برق خودرو کار می کنند، در این مواقع از تستر باتری و یا از یک مولتی متر استفاده می کنند لذا این مورد می بایست توسط ایشان کنترل شود مگر اینکه صاحب خودرو بنابر شغل و حرفه خود، یک مولتی متر در اختیار داشته باشد. هنگام تست بین پایانه های مثبت و منفی باتری، ولتاژ می بایست در محدوده ۱۲ ولت باشد. اگر ولتاژ باتری خیلی کمتر از این مقدار باشد، احتمال خرابی و یا ضعیف بودن باتری وجود دارد.
۳-ظرفیت باتری را بررسی کنید : با کمک یک شخص دیگر، اکنون افت باتری خود را در حین استارت زدن آزمایش خواهید کرد. ولتاژ باتری را به همان روشی که در بالا ذکر شد بررسی کنید، در طول استارت زدن خودرو و در زمانیکه میل لنگ در حال چرخیدن است، ولتاژ باتری مورد نظر نباید کمتر از ۱۰ ولت باشد. البته در خودروهای کاربراتوری، اگر ولتاژ در محدوده ۹ ولت نیز باشد، می توان نتیجه گرفت که باتری مشکلی ندارد.
۴-اتصالات استارت را بررسی کنید: با فرض اینکه باتری وسیله نقلیه شما مطابق با مشخصات تست شده است، اکنون لازم است تمام اتصالات الکتریکی به استارت خودرو بررسی گردد که البته این کار ممکن است در توان هر شخصی نباشد و تنها رانندگانی که تجربه تعمیرات ساده خودرو را دارند، قادر به انجام این کار خواهند بود.
ایرادات شایع در استارت خودرو
- ضعیف شدن سیم پیچ های داخل استارت
- ضعیف و یا تمام شدن ذغال ها در بالشتک
- سوختن آرمیچر استارت
- خراب شدن دنده استارت
- وجود مشکل در عملکرد موتور استارت
- شکستن یا گیر کردن چرخ دنده ها
- شکستن و شل شدن یاتاقان
- بروز مشکل در اتوماتیک استارت خودرو
- شل شدن پیچ های روی اتوماتیک و آهن استارت
