فیوز خودرو قطعه ساده‌ای است که برق خودرو را در مواقع لازم قطع می‌کند تا به تجهیزات الکتریکی خودرو آسیبی وارد نشود. در واقع فیوزها برق دریافتی دستگاه‌های برقی خودرو را کنترل می‌کنند و اگر ورودی برق بالا باشد آن را قطع می‌کنند تا آسیبی به آن وارد نشود. همچنین این قطعات از آسیب رساندن نوسانات برقی به دستگاه جلوگیری می‌کنند. به عبارتی برق قبل از رسیدن به مصرف کننده باید از فیلتر فیوزها عبور کند و در صورت وجود نوسان این قطعات کوچک آن را جذب و کنترل می‌کنند.
نقش فیوزها در خودرو
۱- کنترل برق ورودی به سیستم‌های الکتریکی
۲- قطع کردن برق در مواقع لازم
فیوزها قطعاتی هستند که به راحتی می‌سوزند همچنین فیوزها از نوار فلزی و یک محافظ پلاستیکی ساخته می‌شوند که با عبور جریان بالای برق، نوار فلزی ذوب و مدار الکتریکی آن قطع می‌شود.
محل قرارگیری فیوزها در خودرو
فیوزها معمولا درون یک جعبه در دسترس راننده قرار دارند. این جعبه معمولا در زیر فرمان خودرو قرار دارد. در بسیاری از خودروها، دو پنل فیوز وجود دارد که یکی از آن نزدیک موتور و دربردارنده فیوزوهای کامپیوتر خودرو، رادیاتور و پمپ ترمز است و دیگری در نزدیکی فرمان خودرو قرار می‌گیرد.
انواع فیوزهای خودرو
فیوزها دارای تنوع بسیار بالایی هستند ولیکن تنها چند نوع محدود آن در خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرند که عبارتند از:
۱- فیوزهای مستطیلی و سرامیکی: فیوزهای سرامیکی، پرکاربردترین نوع فیوز در خودروها هستند. این فیوزها از دو پایه تشکیل شده‌اند که توسط یک سیم ضخیم‌تر هم به هم وصل شده‌اند. چنانچه جریان از مقدار نامی تجاوز نماید، سیم رابط ذوب شده؛ ارتباط بین دو پایه قطع شده و در نتجه مسیر جریان باز خواهد شد.
۲- فیوزهای شیشه‌ای: فیوزهای شیشه‌ای از دیگر فیوزهایی هستند که در خودروها مورد استفاده قرار گرفته و اتصال دو سر فیوز با یک سیم نازک انجام می‌گیرد و در صورت عبور جریان بیش از مقدار معمول ذوب می‌گردد.
۳- فیوز فلزی: در فیوز فلزی در صورت عبور جریان بیش از مقدار نامی، ارتباط بین دو سر آن قطع شده و مدار در مقابل اضافه جریان محافظت می‌گردد.
۴- فیوز شیشه ای نیز نوع دیگری از فیوز خودرو می باشد که اتصال دو سر فیوز در آن با استفاده از سیمی نازک در میان محفظه شیشه ای برقرار شده است که در صورت عبور شدت جریان بالا، سیم مربوطه قطع می گردد.
دلایل سوختن فیوز خودرو
۱- خرابی دینام
۲- کیفیت فیوزها
۳- وصل کردن سیستم‌های خارجی به منبع برق خودرو (استفاده از فندکی خودرو)
۴- تجهزات غیراستاندارد خودرو
۵ اختلال در سیستم برق رسانی خودرو
۶- جابه‌جایی غیر اصولی باتری خودرو
عیب یابی و زمان تعویض فیوز خودرو
قطع شدن فیوزها به طور مستقیم روی دستگاهی که فیوز جریان آن را تنظیم می‌کند تاثیرگذار است. با سوختن فیوزها، کامپیوتر خودرو آن را هشدار می‌دهد که باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد. سوختگی فیوزهای شفاف را می‌توان از روی ظاهر آن تشخیص داد چراکه ظاهر آن تغییر می‌کند.
برای تشخیص سوختگی فیوزهایی که شفاف نیستند از چراغ آزمایش یا مولتی متر کمک بگیرید. دو سر فیوز را به دو سر چراغ آزمایش وصل کنید، در صورت روشن شدن چراغ، فیوز سالم و در غیر این صورت سوخته است.
دقت کنید که هرگز از سیم به جای فیوز استفاده نکنید. این کار به سیستم‌های الکتریکی خودرو آسیب وارد می‌کند چراکه نوسان برق گرفته نمی‌شود.
نحوه تعویض فیوز خودرو
- خاموش کردن خودرو
- پیدا کردن جعبه فیوز
- پیدا کردن مشخصات فیوز به کمک اطلاعات نوشته شده روی جعبه
- عیب یابی
- خارج کردن فیوز سوخته با گیره مخصوص
- جای دادن فیوز با آمپر مناسب در جای خود
فیوزها قطعات ارزان قیمت و قابل دسترسی است. هنگام خرید فیوزها حتما به آمپر آن توجه کنید چون ممکن است رنگ آن استاندارد نباشد.
