پمپ روغن یا اویل پمپ قلب تپنده در سیستم روانکاری خودرو است. طوری که اگر هر مشکلی برایش رخ دهد، تمام سیستم از کار می‌افتد. در نتیجه قطعات فلزی موتور دیگر دسترسی به سیال روان‌کننده (روغن) نداشته و آسیب جدی می‌بینند حضور این سیستم در عملکرد تمام اجزا و قطعات فنی خودرو موثر است. اگر دقت کرده باشید در تعمیرگاه‌های خودرو آثار روغن در همه جا دیده می‌شود و تقریبا همه قطعات فنی خودروها آغشته به روغن هستند. این نتیجه عملکرد همین سیستم روانکار است. در واقع قطعات و اجزای فنی خودرو که معمولا فلزی هستند و در ارتباط نزدیک با یکدیگر کار می‌کنند نیاز به یک سیال و روان کننده برای حرکت راحت دارند. وظیفه سیستم روانکاری خودرو ارسال این مایع سیال و روان یعنی روغن ماشین به نقاط مختلف موتور و بخش‌ها و سیستم‌های فنی دیگر است
پمپ روغن و وظایف آن در موتور خودرو
۱- قطعات اصلی و تحت فشار خود روغن رسانی می کند
۲-قطعات موتور را روانکاری می کند
۳-روغن موتور خودرو را ازطیق شیلنگ به سایر قطعات می رساند
۴-کمک میکند روغن داغ به روغن خنک کننده موجود در مخزن برگردد
۵-گردش روغن موتور را حفظ می کند
اجزای تشکیل دهنده پمپ روغن
- پوسته
- چرخ دنده هرزگرد
- چرخ دنده محرک
- روتر داخلی
- روتر خارجی
- فنر روغن
- پلانجر
- محور اصلی
- محور هرزگرد
انواع پمپ روغن (اویل پمپ)
۱- پمپ دنده‌ای : در این نوع پمپ دو عدد چرخ دنده به اسم دنده هرزگرد و دنده محرک که تعداد دنده و قطری برابر دارند درون پوسته قرار می‌گیرند. این نوع پمپ دارای دو محور هرزگرد و محور اصلی نیز است که از درون چرخ‌دنده‌ها عبور می‌کنند. محور اصلی که چرخ دنده محرک روی آن سوار می‌شود بلندتر است و از پوسته خارج می‌شود. این محور در اثر تحریک چرخ‌دنده سر میل‌لنگ و هوزینگ به حرکت در می‌آید. حرکت محور اصلی ضمن به حرکت در آوردن چرخ‌دنده محرک، روغن را به وسیله لوله‌های ورودی از محفظه کارتل به درون پمپ می‌کشاند. درون پمپ، حرکت چرخ‌دنده‌ها روغن را به چرخش درآورده و در آن ایجاد فشار می‌کنند. سپس روغن با فشار از لوله‌ها خروجی به سمت فیلتر روغن می‌رود.
۲- پمپ روتری : در این نوع پمپ از دو روتر داخلی و خارجی که هم مرکز نیستند برای جریان در آوردن روغن موتور استفاده می‌شود. این نوع پمپ یک چرخ‌دنده درون روتر داخلی دارد. محور اصلی این چرخ‌دنده را به حرکت درآورده و روتر داخلی نیز با حرکت آن شروع به چرخش میکند. اما روتر خارجی ثابت باقی می‌ماند. چرخش روغن در فضای بین این دو، ایجاد فشار در آن میکند و منجر به پمپ شدن روغن می‌شود.
۳- پمپ سوزنی : به این پمپ‌ها پمپ‌های پیستونی نیز گفته می‌شود. در آن‌ها چرخ‌دنده‌ها و روترها جای خود را به یک پلانجر و سوزن می‌دهند. این نوع پمپ روغن از انواع قدیمی‌تر است و امروزه استفاده از آن چندان رایج نیست. در پمپ‌های سوزنی یک سیلندر، پیستون و فنر ایجاد فشار لازم را در روغن موتور می‌کنند. به این ترتیب که فنر با تحریک هوزینگ رها شده و پیستون را در سیلندر به حرکت درآورده و منجر به پمپ شدن آن می‌شود. مجموعه سیلندر و پیستون در اینپمپ‌ها پلانجر خوانده می‌شود. به این ترتیب پمپ روغن با تأمین روغن مورد نیاز قطعات موتور، کلیه سیستم پیشرانه را در حال کار را روغن کاری می کند. این روغن در حین حرکت، گرمای اجزای موتور را نیز جذب می کند و علاوه بر ممانعت از اصطکاک، عمل خنک کاری موتور را نیز انجام می‌دهد.
علائم خرابی پمپ روغن
- یکی از بهترین علامت هایی که می تواند نشان دهد که پمپ روغن شما خراب می باشد روشن شدن چراغ روغن است و در این صورت می بایست آن را بررسی کنید.
- از علائم دیگر می توان به افزایش دمای موتور اشاره کرد و می بایست میزان حرارت موتور را چک کنید.
- از علائم دیگر می توان به صدای سوپاپ ها اشاره کرد که با کم شدن روغن صدای آن ها زیاد می شود.
- در صورت خرابی پمپ روغن این قطعه نیز می تواند سرو سرو صدای بسیار زیادی را ایجاد کند.
نحوه تعویض پمپ روغن خودرو
۱-روی سطح صاف پارک کنید و ترمز دستی را بکشید
۲-سپس جک را بزنید و چرخ های خودرو را خارج کنید جک را در قسمت محکمی قرار دهید تا خودرو تکون نخورد
۳-کابل منفی باتری خودرو را جدا کنید
۴-پیچ های پمپ روغن را باز کنید و اویل پمپ را خارج کنید
۵-ارام زنجیر را از اویل پمپ جدا کنید
۶-اویل پمپ نو را ببندید اول زنجیر را جا بزنید و بعد پیچ ها را ببندید فقط پیچ ها را خیلی سفت نکنید
آیا میتوانید با پمپ روغن خراب رانندگی کنید ؟
تا زمانی که خودروی شما روغن کافی داشته باشد شاید شما فکر نکنید پمپ روغن خراب برای شما مشکل ساز شود .اما اگر پمپ شما درست کار نکند نمیتونید با این خودرو به خوبی رانندگی کنید
عمر مفید اویل پمپ چقدر است ؟
عمر مفید اویل پمپ روغن بین ۶۰۰۰۰ تا ۷۰۰۰۰ مایل است ، پس در نتیجه هر زمان نشانه های فرسودگی در پمپ مشاهده شد باید آن را تعویض کنید و برای تعویض آن باید به تعمیرگاه تخصصی مراجعه کنید
