سیبک مفصل یا قرقری فرمان ، جهت اتصال جعبه فرمان به سیبک فرمان مورد استفاده قرار می گیرد . چون یک سر قرقری فرمان به جعبه فرمان متصل میشود ، به همین دلیل نام دیگر آن، بازویی فرمان نیز میباشد . وظیفه این قرقری فرمان انتقال نیروی کششی از جعبه فرمان به سیبک فرمان خواهد بود و همچنین در جعبه فرمان انسجام ایجاد می کند .
باید بدانید که با خراب شدن قرقری فرمان ، فرمان پذیری خودرو دچار مشکل می شود . همچنین در هنگام عبور از دست اندازها خودرو تکان های شدیدی خورده و صدایی به گوش می رسد و در بعضی مواقع، ضربه‌ای به جعبه فرمان خودرو نیز وارد میشود که از داخل خودرو توسط راننده احساس خواهد شد . در ادامه این بخش از مجله یدک مال به آشنایی بیشتر با این قطعه میپردازیم .
اجزای جلو بندی خودرو
سیستم جلوبندی خودرو شامل بخش های زیر میباشد :
- سیسم تعلیق ( سیستم تعلیق شامل : فنرها ، کمک فنر ، سیبک و سگدست و شغال دست )
- سیستم فرمان ( جعبه فرمان ، سیبک فرمان ، و میل فرمان )
- سیستم چرخ ماشین ( لاستیک ها ، دیسک ترمز ، لنت ترمز ، بلبرینگ چرخ و توپی بلبرینگ میباشد. )
سیستم فرمان خودرو و قرقری فرمان
یکی از مهم ترین سیستم‌ها در خودرو که وظیفه هدایت و کنترل مسیر را بر عهده دارد ، سیستم فرمان خودرو میباشد . سیستم فرمان خودرو نیز از یک سری قطعات و اجزای به هم پیوسته ، ساخته و تهیه شده میباشد . سیبک مفصل فرمان که با نام قرقری فرمان نیز شناخته میشود ، یکی از بخش‌های اصلی این سیستم را تشکیل می‌دهد همچنین مفصل فرمان به عنوان یک رابط بین جعبه دنده و سیبک خودرو شناخه میشود .
در ادامه به معرفی اجزای تشکیل دهنده سیستم فرمان خودرو میپردازیم :
- مفصل فرمان : این سیبک به عنوان یک رابط بین جعبه دنده و سیبک خودرو است .
- غربیلک فرمان : غربیلک فرمان قطعه ای میباشد که با چرخش آن می‌تواند موجب چرخیدن چرخ‌ها و تغییر مسیر خودرو بشود .
- میل فرمان : میل فرمان قطعه‌ای میباشد که حالت خرطومی داشته و به عنوان متصل کننده غربیلک فرمان و جعبه دنده آن عمل میکند .
- جعبه دنده فرمان : جعبه فرمان قطعه‌ای است که وظیفه انتقال نیرو از غربیلک فرمان را به چرخ‌ها بر عهده دارد.
- بازوی پیتمن : وظیفه اصلی بازوی پیتمن، تبدیل حرکت شفت به به حرکت زاویه‌ای میباشد .
- میل درگ : نیروی تبدیل شده در پیتمن باید به شغال‌دست انتقال پیدا کند و این کار توسط میله درگ انجام خواهد شد .
- شغال دست و سگ دست : با انتقال نیروی پیتمن به شغال دست خودرو ، این قطعه شروع به چرخش میکند و سگ دست ها نیز حرکت می‌کنند . و در نهایت چرخش این دو قطعه نیز موجب چرخش چرخ ها میشوند .
وقتی که راننده غربیلک فرمان ماشین را به چپ یا راست می چرخاند این حرکت به وسیله پیجی که در انتهای میل فرمان وجود دارد ، دنده را دور محورش به چپ یا راست بسته به گردش چرخ قرقری می گرداند .
با چرخش غربیلک فرمان ، نیروی گشتاور از طریق جعبه دنده و سایر قطعات نظیر سیبک‌ها به چرخ‌ها منتقل میشود . در این میان قطعات دیگری نیز وجود دارند که وظیفه اتصال قطعات اصلی را بر عهده دارند و مانند پل ارتباطی میان آن‌ها عمل می‌کنند .
جعبه دنده یکی از مهم ترین اجزای داخلی میباشد که وظایف مهمی را بر عهده دارد و در صورت بروز مشکل در آن ، سیستم خودرو با مشکل روبه‌رو میشود . از سوی دیگر سیبک خودرو نیز قطعه ای فوق حساس در خودرو میباشد که قطعات جلوبندی خودرو را به یکدیگر متصل میکند . جعبه دنده و سیبک خودرو نیز باید برای انجام یک سری وظایف به یکدیگر متصل باشند . این کار توسط مفصل فرمان یا قرقری فرمان انجام میشود . همچنین وظیفه اصلی آن نیز انسجام جعبه فرمان میباشد .
مفصل فرمان از حساسیت بالایی برخوردار میباشد و نیازمند بررسی‌ها و سرویس‌های دوره‌ای میباشد . اغلب تعمیرکاران یا کارشناسان خودرو پیشنهاد می‌کنند که هر شش ماه یکبار این قطعه بررسی شده و در صورت نیاز روغن کاری شود . همچنین اگر دچار خرابی یا تغییرات ظاهری گردد، بهتر است که هرچه زودتر در صورت نیاز تعویض شود .
قرقری فرمان در کجای خودرو قرار دارد ؟
سیبک مفصلی یا سیبک قرقری فرمان دارای دو مدل معمولی و هیدرولیک می باشد و قرقری فرمان خودور به جعبه فرمان آن متصل می شود و این مورد در همه ی خودرو ها تقریبا مشابه مبلاشد . قرقری فرمان نقش مهمی را در خودرو ایفا میکند و عامل اصلی حرکت فرمان خودرو به طرفین است و در صورت عدم سلامت و یا خرابی قرقری فرمان ، فرمان خودرو قادر به حرکت نخواهد بود . جعبه فرمان خودرو بر روی اتاق خودرو نصب می‌گردد و مفصل فرمان نیز به آن متصل میشود.
چه عواملی باعث خراب شدن قرقری فرمان می شود ؟
در سیستمی که قطعات به یکدیگر متصل شده اند و عملکرد آن‌ها بر یکدیگر موثر است ، خرابی هر یک از آن‌ها نیز موجب خرابی قطعه متصل به خود نیز می‌گردد. علت خراب شدن قرقری فرمان در بیشتر موارد خرابی گردگیر قرقری فرمان میباشد . با خراب شدن گردگیر بازویی فرمان ، گریس این قطعه خشک شده و در نتیجه این قطعه آسیب می بیند .
در واقع وقتی که قرقری فرمان خراب شده و یا از جا در بیاید ، گریس موجود در آن خشک و یا خارج می شود . کار کردن قرقری بدون گریس ، آسیب جدی را به این قطعه وارد می کند .
همچنین کیفیت آلیاژ فلز استفاده شده در این قطعه بسیار اهمیت دارد اگر کیفیت آن نامناسب باشد در اثر تعمیرات ، رزوه قرقری فرمان دچار خوردگی شده و در دست اندازهای شدید ممکن است این قطعه شکسته شود .
نشانه های خرابی قرقری فرمان
- فرمان پذیری ماشین دچار مشکل می شود.
- هنگام عبور از روی دست اندازها ماشین تکان های شدیدی خورده و صدایی شنیده میشود و گاهی ، ضربه‌ای به جعبه فرمان وارد میشود که از داخل خودرو احساس میشود.
- باعث لاستیک سایی غیر عادی در ماشین می شود.
نتیجه گیری
همانطور که در مطالب بالاتر خواندید ، ارتباط بین سیبک و جعبه دنده خودرو که دو عضو مهم و حیاتی در خودرو میباشند ، توسط این قرقری فرمان انجام می‌گیرد . پس در صورت بروز هرگونه خرابی در این قطعه فورا به یک تعمیرکار ماهر مراجعه کرده و برای تعمیر یا تعویض آن اقدام کنید .
